علل خستگی در زمان حاملگی

بیشترین چیزی که بسیاری از زنان از اوایل دوران حاملگی خود بیاد دارند احساس
دائمی خستگی است. حاملگی فشار مضاعفی بر بدن وارد کرده و می تواند با خستگی بسیار
همراه باشد. حتی زنان شب زنده دار نیز ممکن است از فرط خستگی بیشتر از ساعت 8 شب
نتوانند بیدار باشند.

این خستگی ناشی از تغییرات بدن بویژه تغییرات هورمونی بدلیل حاملگی
است. بد خوابی شبانه بویژه در صورتیکه خانم حامله مجبور باشد چند بار برای ادرار
کردن بیدار شود چندان غیر شایع نیست. تهوع و استفراغ هم می تواند مزید بر علت باشد.
و نهایتاً اینکه خانم حامله ممکن است در رابطه با حاملگی، افسرده و یا مضطرب باشد و
نتواند خوب بخوابد. اگر فعالیت روزانه هم زیاد باشد نیز خستگی بیشتر خواهد بود.

خستگی تا چه موقعی از حاملگی وجود خواهد داشت؟

این زمان در افراد مختلف متفاوت است ولی بطور کلی معمولاً تا سه ماهه دوم
حاملگی ادامه می یابد. البته متأسفانه این وضعیت در حدود ماه هفتم مجدداً تکرار می
شود. در آن زمان زن حامله بار سنگینی را با خود حمل می کند و ممکن است بدلایل متعدد
از جمله کمردرد، سوزش سر دل، گرفتگی عضلات پا، حرکات جنین و بویژه تکرر ادرار
نتواند در طول شب خوب بخوابد.

در صورتیکه چند هفته از سه ماهه دوم حاملگی بگذرد و هنوز احساس خستگی
وجود داشته باشد بهتر است با پزشک خود مشورت کنید. بعضی زنان در تمام طول دوران
حاملگی احساس خستگی دارند ولی برای مطمئن شدن از اینکه مشکل دیگری وجود ندارد بهتر
است حتماً با پزشک خود مشورت کنند.

برای کنار آمدن با خستگی دوران حاملگی چه باید کرد؟

به هشدارهایی که بدنتان می دهد توجه کنید. برای شروع سعی کنید زودتر بخوابید و
در طول شب خواب کافی داشته باشید (حداقل 9 تا 10 ساعت، البته در صورتیکه بتوانید
بخوابید). همچنین سعی کنید در طول روز نیز چرتی بزنید. اگر سر کار می روید یک چرت
15 دقیقه ای هم خیلی کمک کننده است. حتی اگر در محل کارتان امکان دراز کشیدن (مثلاً
در نمازخانه) هم نیست سرتان را روی میز بگذارید و استراحت کنید. حتی می توانید اگر
ماشین دارید صندلی آن را خوابانده و داخل ماشین استراحت کوتاهی بکنید.

سعی کنید برنامه هایتان را تنظیم کنید.در صورتیکه امکان داشته
باشد سعی کنید از تعهدات کاریتان کم کنید و کارهایتان را برای آخر هفته به خانه
ببرید. بدین صورت شاید بتوانید یکی دو ساعت زودتر به خانه بروید. اگر می توانید یک
روز وسط هفته را هم مرخصی (استحقاقی و یا اگر حالتان خوب نیست استعلاجی) بگیرید.
اگر خانه دار هستید هر از گاهی استراحتی بخود بدهید و نگهداری کودکان دیگرتان را به
کس دیگری بسپرید تا بتوانید استراحت کنید.

مطمئن شوید تغذیه تان درست است. بدن شما به 300 کالری اضافه در
روز نیاز دارد که البته نباید از مواد غذایی نظیر چیپس و شکلات تأمین شود. یک رژیم
غذایی سالم از سبزیجات، میوه جات، غلات (با سبوس)، شیر کم چربی و گوشت بدون چربی و
لخم می تواند انرژی زا باشد. در مقابل، هله هوله در واقع انرژی شما را تحلیل می
برد. تنقلات مناسب در یک رژیم غذایی سالم شامل میوه و ماست است. همچنین سعی کنید
کافئین کمتری مصرف کنید (اگر قهوه خور هستید کمتر بخورید) و آب نیز زیاد بنوشید.

هر روز کمی ورزش سبک کنید. ممکن است حس کنید امکان ندارد که توانی
برای ورزش کردن داشته باشید با این حال سعی خود را بکنید. توجه داشته باشید که یک
ورزش سبک نظیر پیاده روی کوتاه می تواند حالتان را بهتر کند. سعی کنید در طول روز
چندین بار حرکات کششی و تنفس عمیق انجام دهید.

آیا درد شکم در زمان حاملگی طبیعی است؟

درد گهگاهی شکم در حاملگی شکایت شایعی است. هر چند
درد شکم در زمان حالگی می تواند مشکلی ایجاد نکند ولی ممکن است نشانه ای از یک
عارضه جدی نیز باشد. (درد شدید یا مستمر هیچگاه طبیعی نیست.) در این مقاله شایعترین
دلایل درد شکمی در زمان حاملگی توضیح داده می شود. در صورتیکه درد شکمی یا دل پیچه
همراه با لکه بینی، خونریزی، تب، لرز، ترشحات مهبلی، احساس غش کردن، ناراحتی هنگام
ادرار کردن، تهوع و استفراغ بوده و یا درد بعد از چند دقیقه استراحت از بین نرود
باید به پزشک مراجعه کرد.

مشکلات مهمی که درد شکمی ایجاد می کنند

حاملگی خارج رحمی
حاملگی خارج رحمی زمانی اتفاق می افتد که تخمک لقاح یافته در جایی خارج از رحم لانه
گزینی کند که این محل معمولاً یکی از لوله های رحمی (لوله های فالوپ) است. این
عارضه معمولاً در سه ماه اول حاملگی یا قبل از آنکه حتی بیمار بداند حامله است رخ
می دهد. این عارضه در صورتیکه درمان نشود می تواند موجب پارگی لوله رحمی شده و خطر
مرگ بدنبال داشته باشد. در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر سریعاً به پزشک مراجعه
کنید: درد یا حساسیت شکمی و/یا لگنی، لکه بینی یا خونریزی از مهبل (می تواند قرمز
یا قهوه ای، کم یا زیاد، و یا مستمر یا متناوب باشد)، دردی که با حرکت یا سرفه کردن
بدتر می شود، درد نوک شانه، یا هر علامتی مبنی بر شوک (نبض ضعیف، رنگ پریدگی، بی
حالی یا غش).

سقط
خونریزی معمولاً اولین علامت سقط است و پس از آن به فاصله چند ساعت تا چند روز درد
شکمی رخ می دهد. خونریزی ممکن است خفیف یا شدید باشد. درد ممکن است بصورت درد های
کرامپی بگیرد و ول کند (شبیه به درد های قاعدگی یا اغلب شدیدتر) یا ریتمیک باشد.
درد در بعضی از بیماران بصورت کمر درد و در بعضی دیگر بصورت درد مبهم شکمی و یا
احساس فشار در لگن احساس می شود. در صورتیکه با این علائم مواجه شدید به پزشک
مراجعه کنید. در صورت درد شدید یا خونریزی با حجم زیاد، در اسرع وقت به پزشک مراجعه
کنید.

شروع زودرس درد های زایمانی
بروز انقباضات زایمانی که موجب باز شدن و اتساع گردن رحم شود قبل از هفته 37 حاملگی
شروع زودرس دردهای زایمان تلقی می شود. در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر در سه
ماهه دوم یا سوم (قبل از هفته 37 حاملگی) بلافاصله به پزشک مراجعه کنید: افزایش
ترشحات مهبلی یا تغییر قوام آن (بویژه اگر آبکی، چسبناک، یا خونی باشد - یا حتی اگر
صورتی باشد و کمی به خون آغشته شده باشد)؛ لکه بینی و خونریزی مهبلی، درد شکمی؛
دردهای شبیه به دردهای  قاعدگی یا بیش از 4 انقباض در یک ساعت؛ افزایش فشار در
ناحیه لگن؛ یا کمر درد بویژه در صورتیکه بیمار سابقه کمر درد نداشته باشد.

پارگی جفت
پارگی جفت به جدا شدن  نسبی یا کامل جفت از رحم قبل از بدنیا آمدن کودک اطلاق
می شود. علائم پارگی جفت بسیار متغیرند. بعضی اوقات پارگی جفت می تواند سبب خونریزی
ناگهانی و واضح شود ولی در بعضی موارد ممکن است در ابتدا خونریزی واضحی وجود نداشته
باشد و یا در حد خونریزی خفیف یا لکه بینی باشد. بیمار ممکن است درد رحمی، کمر
درد یا انقباضات متعدد داشته و یا رحم منقبض شده و در همان وضعیت بماند (شبیه
گرفتگی یا انقباضی که برطرف نمی شود).  تحرک جنین نیز ممکن است کم شود. این
وضعیت نیازمند مراجعه فوری به پزشک است.

پره اکلامپسی
پره اکلامپسی عارضه ای است که سبب بروز اسپاسم و تغییرات دیگر در عروق خونی شده و
می تواند قسمت های مختلفی از بدن از جمله کبد، کلیه، مغز و جفت را تحت تأثیر قرار
دهد.  تشخیص پره اکلامپسی بر اساس فشار خون بالا و وجود پروتئین در ادرار بعد
از هفته 20 حاملگی صورت می گیرد. بیمار همچنین ممکن است دجار تورم صورت و پف آلودگی
دور چشم ها، تورم در دست ها و تورم شدید یا ناگهانی در پاها و قوزک پا شود. (احتباس
آب می تواند سبب افزایش سریع وزن نیز بشود.) در پره اکلامپسی شدید، بیمار ممکن است
درد و حساسیت شدید در قسمت فوقانی شکم، سردرد شدید، اختلال دید (نظیر تاری دید یا
دیدن نقاط شناور) یا تهوع و استفراغ هم داشته باشد.  در صورت بروز علائم پره
اکلامپسی مراجعه فوری به پزشک ضروری است.

عفونت ادراری
حاملگی احتمال تمام انواع عفونت ادراری از جمله عفونت کلیه را افزایش می دهد. 
علائم عفونت مثانه عبارتند از: درد، ناراحتی، یا سوزش در هنگام ادرار کردن؛ ناراحتی
لگنی یا درد ناحیه تحتانی شکم (اغلب درست بالای استخوان عانه)؛ احساس نیاز مکرر و
غیر قابل کنترل به ادرار کردن، حتی هنگامیکه مقدار بسیار کمی ادرار در مثانه وجود
دارد؛ و ادرار کدر یا بد بو.  در صورت مشاهده هر یک از این علائم به پزشک
مراجعه کنید زیر عفونت مثانه در صورتیکه درمان نشود می تواند سبب عفونت کلیه و
زایمان زودرس شود. علائم انتشار عفونت به کلیه ها (که نیازمند مراجعه اورژانس است)
عبارتند از: تب بالا (اغلب همراه با لرز و تعریق)؛ درد در ناحیه کمر یا پهلو، درست
زیر دنده ها در یک طرف یا بصورت دو طرفه (و احتمالاً در شکم)؛ تهوع و استفراغ؛ و
احتمالاً وجود خون در ادرار.

دلایل دیگر
عوامل متعدد دیگری نیز می توانند سبب درد شکمی شوند که ممکن است ارتباطی نیز به
حاملگی نداشته باشند. از جمله شایعترین این بیماری ها که معمولاً پزشک ابتدا به
آنها توجه می کند مسمومیت غذایی، آپاندیسیت، سنگ کلیه، هپاتیت، بیماری های کیسه
صفرا و پانکراتیت (که هر دو معمولاً ناشی از سنگ کیسه صفرا هستند که در حاملگی
شایعتر است)، و انسداد روده (که ممکن است ناشی از فشار رحم در حال رشد بر روی روده
باشد و در سه ماهه سوم حاملگی محتمل تر است).

شایعترین مشکلات کم اهمیتی که درد شکمی ایجاد می کنند

درد شکمی در زمان حاملگی همیشه نشان دهنده یک مشکل جدی نیست. در زیر
تعدادی از شایعترین مشکلاتی که سبب درد شکمی می شوند آورده شده است. توجه داشته
باشید که در صورتیکه درد شکمی شدید و یا مستمر باشد باید به پزشک خود مراجعه کنید.

دل پیچه و نفخ
دل پیچه و نفخ در زمان حاملگی بیشتر دیده می شود زیرا هورمون ها و نیز فشار رحم بر
روی معده و روده ها سبب کند شدن کار دستگاه هاضمه می شود.

یبوست
یبوست از دیگر عوامل شایع درد شکم در دوران حاملگی است که بر اثر کاهش حرکات روده
ای و فشار رحم بر روی راست روده (رکتوم) ایجاد می شود.

درد لیگامان گرد
این درد معمولاً دردی خفیف، ناگهانی و تیز یا مستمر و مبهم است که در هر دو طرف
قسمت تحتانی شکم یا بصورت عمقی در کشاله ران احساس می شود و معمولاً در سه ماهه دوم
شروع می شود. علت آن کشیده شدن و ضخیم شدن لیگامان هایی است که رحم را در لگن نگه
می دارند. درد ممکن است مثل فرو رفتن یک چیز تیز به بدن بخصوص هنگام تغییر ناگهانی
وضعیت نظیر بلد شدن از تخت یا از روی صندلی یا هنگام سرفه کردن و غلت زدن در
رختخواب باشد. همچنین ممکن است بیمار درد را بصورت یک درد مبهم بعد از فعالیت بدنی
روزانه یا راه رفتن زیاد احساس کند. در صورتیکه درد با استراحت باز هم ادامه پیدا
کرد با پزشک خود تماس بگیرید.

علت گرفتگی عضلات پا در زمان حاملگی چیست؟

گرفتگی یا کرامپ عضلات پا در زمان حاملگی به احتمال زیاد ناشی از اضافه وزن
حاملگی است. این گرفتگی ها معمولاً در سه ماهه دوم شروع شده و در ادامه حاملگی بدتر
می شود. فشار رحم بر روی عروق خونی که خون را از پاها به سمت قلب بر می گردانند و
نیز بر روی اعصابی که از تنه به سمت پاها می روند ممکن است کرامپ عضلانی را تشدید
کند. کرامپ ها ممکن است در روز هم اتفاق بیفتند ولی بیشتر شبها رخ می دهند.

ممکن است جایی خوانده باشید که مصرف کم کلسیم و پتاسیم می تواند سبب گرفتگی
عضلات پا شود و یا اینکه مصرف بیش از حد فسفر (که در گوشت خوابانده شده، تنقلات، و
سودا یافت می شود) بدلیل اینکه مانع جذب کلسیم به  مقدار کافی می شود می تواند
در کرامپ نقش داشته باشد؛ ولی باید گفت که مطالعات معتبر این مسایل را تأیید نمی
کنند. با این حال بهتر است در زمان حاملگی کلسیم کافی مصرف شود. در صورتیکه کلسیم
کافی مصرف نشود کلسیم مورد نیاز جنین از استخوان های مادر تأمین می شود و این مسئله
سبب افزایش خطر ابتلا به پوکی استخوان در سنین بالاتر می شود. از مصرف قرص های
کلسیم حاوی آرد استخوان یا دولومیت (ترکیبی از کلسیم و منگنز که در سنگ یافت می
شود) خودداری کنید زیرا ممکن است مقادیر خطرناکی از سرب در آن ها باشد. در واقع،
بهتر است از مصرف هر گونه ویتامین یا داروی گیاهی بدون مشورت با پزشک خودداری کنید.

برای بهبود گرفتگی عضله چه باید کرد؟

• از ایستادن طولانی مدت و یا نشستن طولانی مدت بصورتی که پاهایتان را روی هم
  انداخته اید خودداری کنید.
• در طول روز و چند بار قبل از خواب عضلات پشت ساق پا را بکشید (روش آن در زیر
  آمده است).
• در حالیکه نشسته اید، یا در حال تماشای تلویزیون هستید، و یا دارید شام می
  خورید مچ پا را بچرخانید و انگشتان پاهایتان را تکان دهید.
• هر روز کمی قدم بزنید مگر آنکه پزشک شما را از فعالیت منع کرده باشد.
• سعی کنید خیلی خود را خسته نکنید. به پهلوی چپ دراز بکشید تا جریان خون پاها
  بهتر باشد.
• مایعات به اندازه کافی مصرف کنید.
• قبل از خواب یک وان آب گرم بگیرید چون به شل شدن عضلات کمک می کند.
• شواهدی دال بر این مسئله وجود دارد که مصرف قرص های کمکی حاوی منیزیم بعلاوه
  ویتامین های زمان حاملگی ممکن است سودمند باشند. به هر حال قبل از مصرف هر داروی
  تکمیلی با پزشک خود مشورت کنید.

اگر عضله پایتان گرفت بلافاصله عضلات پشت ساق پا را بکشید: برای این کار پایتان
را صاف کنید و آرام انگشتان را به طرف ساق پا خم کنید. این کار ممکن است ابتدا کمی
دردناک باشد ولی اسپاسم را برطرف می کند و درد کم کم از بین می رود. ماساژ عضلات
دچار اسپاسم و همچنین گرم کردن با کیسه آب گرم هم می تواند به از بین رفتن اسپاسم
عضلانی کمک کند. چند دقیقه قدم زدن هم می تواند کمک کننده باشد.

اگر درد باقی ماند چه باید کرد؟

اگر درد برطرف نمی شود و گرفتگی ایجاد شده مثل همیشه نیست و یا متوجه تورم یا
حساسیت پا شدید به پزشک مراجعه کنید. در بعضی موارد نادر این مسئله ممکن است ناشی
از گیر کردن لخته خون در عروق باشد که مسئله ای بسیار مهم بوده و می تواند جان مادر
را به خطر اندازد. بنابراین سریعاً به پزشک مراجعه کنید.

آیا خونریزی از بینی در دوران بارداری شایع است؟

بله، خونریزی های خفیف و بی خطر از بینی شایع است البته ممکن است برای شما
ناراحت کننده باشد. بارداری باعث می شود که عروق خونی داخل بینی گشاد شوند و نیز
حجم خون افزایش یابد در نتیجه فشار داخل وریدها بیشتر می شود و این امر خود موجب
گشاد شدن بیشتر آنها شده و پاره شدن مویرگها را تسهیل می کند. احتمال بروز خونریزی
از بینی بخصوص هنگام سرماخوردگی یا سینوزیت که غشاهای داخل حفره بینی خشک می شوند
افزایش می یابد. احتمال خشک شدن غشای داخل حفرات بینی هنگام قرار گرفتن در هوای
سرد، اطاقهایی که با کولر گازی سرد می شوند و سایر محیط های خشک نیز زیاد است.

چگونه میتوان خونریزی بینی را بند آورد؟

وقتی خونریزی از بینی شروع میشود طوری بنشینید که سرتان بالاتر از قلب قرار
گیرد و بر روی آن سوراخ بینی که در حال خونریزی است به مدت 5 الی 10 دقیقه فشار
وارد کنید (حتماً وقت را با استفاده از یک ساعت نگه دارید، این مدت طولانی تر از آن
است که شما فکر می کنید). با استفاده از شست دست و نوک انگشت سبابه در حالیکه آنرا
خم کرده اید قسمت نرم تحتانی بینی را فشار دهید. دقت کنید که فشار را بعد از یک ثانیه قطع نکنید حتی اگر خیلی
کنجکاو
هستید که بفهمید خونریزی بند آمده است یا نه! زیرا این عمل فرآیند انعقاد را بهم می
زند. استفاده از یخ نیز مفید است زیرا باعث انقباض عروق می شود. یک کیسه یخ یا یک
بسته نخود فرنگی یخ زده روی بینی و گونه هایتان بگذارید و برای این کار از دست
دیگرتان استفاده کنید. دراز نکشید و سرتان را به پشت نیندازید زیرا موجب بلع خون و
تهوع و استفراغ میشود. در صورتیکه خون بعد از 10 دقیقه فشار بند نیامد، به پزشک خود
اطلاع دهید. اگر شما مکرراً دچار خونریزی از بینی می شوید این موضوع را به اطلاع
پزشک خود برسانید.

یا می توان به نحوی از خونریزی بینی پیشگیری کرد؟

• آب فراوانی بنوشید تا تمام بافتهایتان از جمله مخاط بینی دچار خشکی نشود.
  
• بینی خود را به آرامی تخلیه کنید. تخلیه با فشار موجب خونریزی از بینی می
  شود.
• هنگام عطسه دهان خود را باز نگاه دارید.
• با استفاده از یک دستگاه بخور و گرم نکردن بیش از حد اتاق از هوای خشک پرهیز
  کنید؛ بخصوص در فصل زمستان و قرار گرفتن در آب و هوای خشک.
• به منظور پیشگیری از خشکی مخاط بینی از پمادهای نرم کننده استفاده کنید. بعضی
  از کارشناسان وازلین و بعضی دیگر یک لوسیون نرم کننده که بر پایه آب تهیه شده است
  را پیشنهاد می کنند که در داروخانه ها در دسترس است. اسپری یا قطر? سرم فیزیولوژی
  نیز مفید است.
• از مصرف بیش از حد اسپری های بازکننده بینی و دکونژستان ها (ضداحتقانها)
  بپرهیزید. این مواد مخاط بینی شما را خشک و شکننده می کند.

آیا تیره شدن قسمت های از پوست صورت یا بدن در زمان حاملگی طبیعی است؟

قطعاً. تیرگی پوست بصورت لکه های نامنظم در حدود 70% از زنان حامله دیده می شود.
زنانی که پوست تیره دارند بیشتر در معرض این لکه ها قرار دارند. این لکه ها بیشتر
در نواحی دور لب بالا، بینی، بالای گونه ها، و پیشانی دیده می شوند و گاهی به صورت
یک ماسک صورت را می پوشانند. این لکه ها که عموماً "ماسک حاملگی" خوانده می شوند
(ولی نام علمی آنها کلوآسما یا ملاسما [chloasma or melasma]
است ممکن است در نواحی ساعت و دیگر قسمت های بدن که در معرض نور آفتاب قرار دیده
شوند و با هر حاملگی واضح تر می شوند.

علاوه بر این، نوک پستان، کک مک یا خال، محل زخم ها، پوست دور ناحیه تناسلی، و
نواحی از پوست که در معرض اصطکاک قرار دارند (نظیر زیر بغل و کشاله ران) در زمان
حاملگی تیره تر یا اصطلاحاً هیپرپیگمانته (Hypertigmanted)
می شوند. تمام این تغییرات ناشی از افزایش موقتی (و بی ضرر) تولید ملانین در بدن
است. ملانین ماده ای است که رنگ مو، پوست و چشم از آن ناشی می شود. تیرگی پوست ظرف
چند ماه پس از حاملگی از بین می رود، هر چند در بعضی از زنان این تغییرات رنگدانه
هیچگاه کاملاً برطرف نمی شوند.

خط تیره روی شکم چیست؟

این خط که "خط سیاه" یا Linea Nigra خوانده می شود در
واقع همان "خط سفید" یا Linea Alba است که بطور طبیعی از
بالای  شکم و زیر آبگاه تا قسمت پایینی شکم و استخوان عانه ادامه دارد و در
حالت طبیعی به رنگ پوست بوده و دیده نمی شود. افزایش تولید ملانین باعث سبب تیره
شدن این خط می شود. این خط نیز در بیشتر موارد چند ماه پس از زایمان رنگ قبلی خود
را باز می یابد.

برای جلوگیری از تیرگی پوست در زمان حاملگی چه می توان کرد؟

تیرگی پوست معمولاً بعد از زایمان برطرف می شود ولی برای به حداقل رساندن آن در
زمان حاملگی می توان توصیه های زیر را بکار بست:

• دوری از آفتاب: این نکته بسیار مهم است زیر قرار گرفتن در معرض آفتاب تغییرات
  رنگدانه ها را تشدید می کند. سعی کنید از یک ضد آفتاب با طیف وسیع که در مقابل هر
  دو نوع اشعه های UVA و UVB
  محافظت ایجاد می کند و SPF آن 30 یا بیشتر باشد بصورت
  روزانه استفاده کنید. (SPF خصوصیتی از کرم های ضد
  آفتاب است که قدرت آنها را در محافظت از پوست در مقابل اشعه نشان می دهد. این عدد
  معمولاً روی جعبه ضد آفتاب نوشته شده است و هر چه عدد آن بزرگتر باشد نشان دهنده
  قدرت محافظت بیشتر است.) اگر حتی هوا آفتابی هم نباشد باید از ضد آفتاب استفاده
  کرد و در صورتیکه ساعاتی را بیرون از منزل می گذرانید می توانید بیش از یک بار در
  روز هم استفاده کنید. در واقع، حتی اگر برنامه ندارید از خانه خارج شوید سعی کنید
  مالیدن ضد آفتاب را به برنامه روتین هر روز صبحتان تبدیل کنید. اگر بیرون می روید
  علاوه بر ضد آفتاب از کلاه لبه دار هم استفاده کنید. همچنین سعی کنید مدت قرار
  گرفتن در معرض نور آفتاب را بویژه بین ساعت 10 صبح و 2 بعد از ظهر کاهش دهید.
• از کرم ها و تمیز کننده های پوستی ملایم استفاده کنید. از بکار بردن کرم هایی
  که پوستتان را تحریک می کنند خودداری کنید زیرا باعث بدتر شدن تیرگی می شوند.

بعد از زایمان

بعد از زایمان هم به محافظت پوست خود از نور آفتاب ادامه دهید. در بیشتر موارد،
تیرگی های بوجود آمده به آهستگی و بدون هیچگونه درمانی برطرف می شوند. اما باید
توجه داشت که در تعداد کمی از زنان، داروهای ضد بارداری که حاوی استروژن هستند
(نظیر قرص های ضد حاملگی) می توانند سبب ایجاد کلوآسما شوند. در صورتیکه تیرگی پوست
در حد ناراحت کننده باشد بهتر است روش دیگری برای جلوگیری از بارداری بکار رود.

اگر بعد از گذشت چند ماه از زایمان، لکه های تیره همچنان وجود داشته باشند می
توان از کرم های روشن کننده پوست نظیر هیدورکینون (که بعضی از انواع آن ضد آفتاب هم
در خود دارند) و یا یک داروی موضعی حاوی ترتینوئین (Retin-A)
و یا داروهای خوراکی نظیر گلوکولیک اسید استفاده کرد. اگر به متخصص پوست مراجعه
کنید احتمالاً برای شما داروهای ترکیبی تحویز می کند. البته نباید انتظار داشته
باشید بسرعت نتیجه بگیرید. درمان ممکن است چندین ماه طول بکشد. (در بعضی موارد
نادر، متخصصین پوست برای از بین بردن لکه ها از لیزر استفاده می کنند ولی این درمان
قدم اول نیست.)  درمان هر چه باشد، محافظت در مقابل اشعه خورشید در طول درمان
و بعد از آن نکته ای حیاتی است که باید به آن توجه داشت.

اگر شیر می دهید و یا برنامه دارید دوباره به فاصله کوتاهی حامله شوید حتماً قبل
از مصرف هر گونه دارو و یا انجام درمان با پزشک مشورت کنید.

آیا این لکه ها نشانه ای از یک بیماری هستند؟

بعضی از تغییرات رنگ پوست ممکن است علائمی از بیماری های پوستی نظیر سرطان پوست
یا دیگر مشکلات باشند، بنابراین در صورتیکه همراه با تغییر رنگ پوست درد، حساسیت،
قرمزی و یا خونریزی وجود داشت و یا متوجه تغییر رنگ، شکل یا اندازه خالی که از قبل
داشته اید شدید به متخصص پوست مراجعه کنید.