بنظر می رسد از هنگامیکه باردار شده ام میزان ترشح بزاق من افزایش یافته است.
آیا این امر طبیعی است؟

ترشح بیش از حد بزاق هنگام بارداری بخصوص در افرادی که دچار حالت تهوع
هستند امر نادری نیست. بعضی از خانم ها ممکن است بزاقشان در حدی زیاد شود
که مجبور شوند آب دهان را در لیوان یا دستمال خالی کنند. این حالت شدید
پتیالیسم ptyalism یا سیالوره sialorrhea نامیـده می شود و در خـانم هایی
که دچار استـفراغ های شـدید دوران بارداری یا hyperemesis gravidarum
هستند، شایعتر است.

کارشناسان بدرستی نمی دانند که علت افزایش ترشح بزاق در اوائل بارداری چیست ولی
ممکن است تغییرات هورمونی یکی از علل آن باشد. ممکن است تهوع باعث شود که بعضی از
خانم ها نتوانند عمل بلع را براحتی انجام دهند که در نتیجه موجب افزایش بزاق خواهد
شد. بطور طبیعی غدد بزاقی درحدود یک لیتر بزاق در روز ترشح می کنند ولی بعلت انجام
عمل ناخودآگاهِ بلع بطور مداوم، ما متوجه آن نمی شویم. بنابراین اگر میزان بزاق
بطور ناگهانی زیاد شود، ممکن است دلیل آن افزایش ترشح و یا کاهش بلع و یا ترکیبی
از هر دو باشد.

ممکن است افزایش ترشح بزاق به سوزش سردل که در دوران بارداری علامتی شایع است
نیز مربوط باشد. از آنجائیکه محتویات معده اسیدی است، ورود آن بداخل مری باعث تحریک
گیرنده های اسید موجود در مری می شود که خود غدد بزاقی را تحریک می کند. بزاق حاوی
مقادیر زیادی بیکربنات است و قلیائ است. بزاق با هر نوبت عمل بلع، جدار مری را
شستشو میدهد و به خنثی شدن اسید معده کمک می کند. این دلیل ممکن است توجیه کننده
علت افزایش ترشح بزاق در خانم هایی که دچار استفراغ بارداری هستند نیز باشد.

ممکن است افزایش ترشح بزاق تا حدی ناراحت کننده باشد اما بزاق دارای عملکردهای
مهم دیگری نیز هست که مرطوب نگه داشتن محیط دهان، تولید آنزیم های کمک کننده به
هضم، و وجود پروتئین های دارای خواص ضد ویروسی، ضد قارچی و ضد باکتریائی برای
محافظت از دهان و دندان ها از آن جمله اند.

چگونه میتوان این حالت را برطرف کرد؟

به غیر از درمان تهوع، استفراغ یا سوزش سردل، درمان دیگری برای افزایش ترشح بزاق
وجود ندارد. با اینحال در بعضی از خانم ها روش های زیر سودمند بوده است:

• چندین نوبت در روز دندانها را مسواک بزنید و از دهانشویه استفاده کنید.
  
• مقدار دفعات صرف غذا را بیشتر و حجم هر وعده را کمتر کنید.
• آب بیشتری بنوشید. یک شیشة آب کنار دست خود بگذارید و مکرراً جرعه ای کوچک
  بنوشید.
• آب نبات سفت بمکید یا آدامس بدون قند بجوید. این عمل از میزان ترشح بزاق نمی
  کاهد ولی بلع آن را آسانتر می سازد. از مصرف آدامس و آب نبات های ترش خودداری کنید
  زیرا ترشح بزاق را افزایش میدهد.

در اغلب موارد باید بزاق اضافی را بلع نمود ولی اگر حجم بزاق خیلی زیاد باشد و
بلع آن حالت تهوع را افزایش دهد میتوان آن را درون یک دستمال یا یک لیوان ریخت که
در اینصورت باید برای پیشگیری از کاهش آب بدن مصرف آب را افزایش داد. در بسیاری از
خانم ها، این مشکلِ بی خطر ولی ناراحت کننده- و در موارد بسیار شدید، استرس زا- با
فروکش کردن حالت تهوع در پایان سه ماهة اول از بین می رود و یا بسیار کاهش می یابد.
با اینحال افزایش ترشح بزاق نیز مانند استفراغ بارداری ممکن است در تعداد کمی از
خانم ها تا پیان دوران بارداری باقی بماند.

چرا اکنون که من باردار شده ام پستان هایم تا این حد دردناکنـد؟

درد پستان بیشتر به علت تولید بیش از حد هورمون های استروژن و پروژسترون است.
افزایش ترشح این هورمون ها موجب افزایش جریان خون و تغییرات نسج پستان می شوند و در
نتیجه ممکن است شما در پستان هایتان احساس تورم، درد، سوزش و گز گز، و حساسیت
غیرعادی در لمس داشته باشید. بعضی از خانم ها معتقدند که این ناراحتـی مانند حالت
تشـدید شده درد پستان ها درست قبل از شروع قاعدگی است. حساسیت پستان در لمس یکی از
علائم اولیه بارداری است و معمولاً حدود هفته 4 تا 6 بارداری شروع شده و در تمام
طول سه ماهه اول باقی می ماند.

چه تغییرات دیگری ممکن است رخ دهد؟

در حدود 8 هفتگی پستان ها شروع به بزرگ شدن می کنند و در تمام دوران بارداری
مرتب بزرگتر می شوند. ممکن است پستان هایتان یک یا دو سایز بزرگتر شود. بخصوص اگر
اولین بار است که باردار شده اید. ممکن است پستان هایتان خارش داشته باشد زیرا پوست
روی آن مرتباً در حال کش آمدن است. حتی ممکن است خطوطی نیز روی آن ها بوجود آید. ولی
اگر پستان هایتان خیلی بزرگ نشد نگران نشوید. این حالت نیز طبیعی است و به هیچ وجه
به معنای آن نیست که شما قادر به شیر دادن نخواهید بود. ممکن است وریدها از زیر
پوسـت قابل رویت باشند و نوک پستان نیز پر رنگ تر و بزرگتر شود (رنگدانه هایش بیشتر
شود). بعد از اولیـن ماه ها، آرئول ها- یعنـی قسمت دایره ای رنگدانه دار دور نوک
پستان- نیز پر رنگ تر و بزرگتر می شود. ممکن است پیش از این متوجه برآمدگی های
کوچک در آرئول نشده باشید ولی در دوران بارداری این برآمدگی ها که نوعی تجمع چربی
هستند و توبرکول های مونت گومری خوانده می شوند، خیلی بزرگتر می شوند. این تغییرات،
پستان های شما را آماده شیردهی می کند.

در طول آخرین ماههای بارداری ممکن است ماده زرد رنگ غلیظی از سینه شما نشت کند.
این ماده کولوستروم یا آغوز (Colostrum) خوانده می شود و نوعی شیر مخصوص است که در روزهای اول
شیردهی ترشح میشود. با اینحال اگر چنین نشتی بوجود نیامد نگران نشوید. پستان های
شما درحال تولید کولوستروم است حتی اگر شما آثاری از آن مشاهده نکنید.

چگونه میتوان درد را کاهش داد؟

بهترین راه، استفاده از سینه بندهای مناسب است. ممکن است در دوران بارداری استفاده از سینه بندهای فنردار برای شما ناراحت
کننده باشد. سینه بندهای نخی بهتر و راحت تر از انواعی هستند که از الیاف مصنوعی
تهیه شده اند. برای پیشگیری از سائیدگی، سینه بندی را انتخاب کنید که از پارچه
نـرمی تهیـه شده و نـزدیـک نوک پستـان درز نـدارد. سینه بندی که در طول روز استفاده
می کنید باید به نگهداشتن پستان ها کمک کند بنابراین از یک سینه بند مخصوص بارداری
استفاده کنید. (در طول سه ماهه سوم میتوانید یک سینه بند مخصوص شیردهی تهیه کنید
چون در صورتیکه بخواهید فرزندتان را شیر بدهید بزودی به آن نیاز خواهید داشت.) در
طول شب از سینه بندهای مخصوص خواب در دوران بارداری استفاده کنید که از الیاف نخی
و نرم تهیه شده و در فروشگاه لوازم بارداری موجود است. هنگام انجام حرکات ورزشی
بخصوص لازم است که از یک سینه بند کاملاً اندازه و نگهدارنده استفاده کنید زیرا
پستان های شما سنگین تر شده اند. سینه بندی که مخصوص حرکات ورزشی تهیه شده باشد به
نگهداشــتن پستان ها کمک بیشتری کرده و ناراحتی شما را به حداقل می رساند. هنگام
خرید سینه بند دقت کنید که آنها را کمی بزرگتر از اندازه خود تهیه کنید تا جای
اضافی برای رشد پستان ها و بزرگتر شدن شکم در حد یک یا دو سایز (هم در سطح cup
سینه بند و هم در سطح دوره آن) را داشته باشد. بهترین کار آنست که سینه بندی را
بخرید که اگر قزن قفلی آن را در حد تنگترین اندازه ببندید کاملاً مناسب و اندازه
باشد. بنابراین جای کافی برای گشاد کردن خواهد داشت. بهتراست درست قبل از زایمان
یک سینه بند مخصوص شیردهی بخرید.

آیا پرپشت شدن مو هنگام بارداری امری شایع است؟

بسیاری از خانم های باردار متوجه پرپشت شدن موها می شوند. ولی در واقع
تعداد موها اضافه نمی شود بلکه کمتر از دوران غیربارداری می ریزد. آنچه رخ
میدهد در حقیقت این است که بطور طبیعی همواره 85 تا 95% موهای شما در حال
رشد است و 5 تا 15 درصد بقیه در مرحله استراحت قرار دارد. موهای در حال
استراحت پس از طی این دوره می ریزند (اغلب هنگام برس کشیدن یا شستن) و به
جای آن ها موهای جدید می روید. در خانم ها بطور متوسط روزی 100 تار مو می
ریزد.

هنگام بارداری مقادیر زیاد استروژن موجب طولانی شدن دوران رشد مو می شود و
بنابراین مقدار کمتری از موها وارد مرحله استراحت می شوند. در نتیـجه تعداد کمتـری
از موها می ریزد و آنها پرپشت تر و در عین حال خوش حالت تر به نظر می رسند. (بعد از
زایمان سطح استروژن در خون پائین می آید و تعداد بیشتری از موها وارد مرحله استراحت
شده سپس می ریزند). بعضی از خانمها متوجه تغییراتی در بافت مو و یا براق شدن آنها
نیز می شوند.

البته در تمام خانم ها قبل و بعد از زایمان تغییرات چشمگیری در موها بوجود نمی
آید. تغییرات عمده اغلب در خانم هایی دیده میشود که دارای موهای بلند هستند.

آیا افزایش موهای صورت و بدن امری طبیعی است؟

متأسفانه در دوران بارداری ممکن است رشد موهای بدن زیاد شود که احتمالاً به علت
افزایش ترشح هورمون هایی است که آندروژن خوانده می شـوند. علاوه بر مـوهای جدیدی که
بر صورت می روید ممکن است شما شاهد رویش موهایی در روی پستان ها، شکم و یا پشت نیز
باشید. برای رهایی از شر این موها می توانید آن ها را از ریشه بیرون بکشید یا با
تیغ و یا موم آنها را از بین ببرید. استفاده از روش هایی که موها را برای همیشه از
بین می برد نظیر لیزر و الکترولیز در دوران بارداری خطری ندارد ولی دردناک است و می
تواند به ناراحتی شما که به علت بارداری تحمل بعضی شرایط تا حدی برایتان دشوار است،
بیفزاید. در اغلب موارد 3 تا 6 هفته پس از تولد نوزاد، این موها از بین می روند.

آیا رشد ناخن ها تسریع می شود؟

بله ولی ممکن است شما متوجه این تغییر نشوید. در بعضی خانم های باردار ناخن ها
محکم تر نیز می شوند ولی در بعضی دیگر نرم تر و شکننده تر می شوند. این تغییرات
موقتی است و مدتی پس از زایمان به حالت قبل باز می گردد. میتوان با استفاده از
دستکش های پلاستیکی هنگام شستن ظروف و نظافت منزل و مصرف کرم های مرطوب کننده، از
ناخن ها مراقبت کرد، بخصوص اگر شکننده هستند.

به چه دلیل مچ ها و انگشتان پاهای من اینقدر متورم است؟

آن چیزی که شما تجربه می کنید ادم نامیده می شود که یک واژه متداول در پزشکی و
به معنای تجمع مایع در بافتها می باشد. این طبیعی است که شمادرجاتی از این تورم را
در دوران حاملگی تجربه کنید زیرا در این دوران بدن شما آب بیشتری را در خود نگه
داشته و بعضی از تغییرات شیمیائی اتفاق افتاده در خون باعث حرکت مایعات به داخل
بافتها می شود.

چرا این مایع در پاها تجمع پیدا می کند؟ وقتی شما حامله هستید رحم که به
تدریج بزرگ می شود باعث ایجاد فشار بر روی وریدهای لگنی و ورید ونا کاوا ( ورید
بزرگی در قسمت راست بدن که خون اندام تحتانی را دریافت و آن را به سمت قلب هدایت می
کند) می شود. این فشار باعث کند شدن جریان خون و تجمع آن در اندام تحتانی شده و باعث
رانده شدن مایعات از داخل وریدها به داخل بافت های پا و مچ پا می شود. این افزایش
فشار با دراز کشیدن به پهلو بهبود می یابد و از آن جائی که ورید ونا کاوا در سمت
راست بدن است، استراحت به پهلوی چپ بهتر است.

ادم بخصوص در سه ماهه سوم و به ویژه در پایان روز توجه شما را جلب می کند و
احتمالا در تابستان بدتر میشود. بعد از تولد فرزندتان، ادم تقریبا به سرعت با دفع
مایعات اضافی از بین میرود در نتیجه ممکن است شما متوجه افزایش ادرار یا تعریق زیاد خود در روزهای اول بعد
از زایمان شوید.

چه زمانی باید نگران وجود ادم شد؟

مقداری ادم در اطراف مچ پاها و پاها در دوران حاملگی طبیعی است. شما ممکن است که
ادم خفیفی در دستها داشته باشید. اما هر زمان که متوجه ورم صورت یا پف کردن اطراف
چشمها شدید یا اگر ادم دستهای شما بیشتر شد یا اگر متوجه ادم بیش از حد یا ناگهانی
در پاها و مچ پاهای خود شدید با پزشک خود تماس بگیرید. اینها ممکن است
علامتی از پرهاکلامپسی باشد که یک مشکل جدی پزشکی است. از طرفی هر گاه متوجه شدید
که یکی از پاهای شما بیشتر از دیگری ورم کرده، یا اگر درد یا حساسیتی را در رانها
یا ساق پاهای خود احساس کردید با پزشک خود تماس بگیرید.

چه کار می توانم بکنم تا ادم را کاهش دهم؟

• هر وقت که می توانید پاها را بالا بگذارید. سر کار در زیر میز یک چهارپایه
  کوچک یا چند تا کتاب که روی هم چیده شده اند می تواند کمک کننده باشد. در خانه هر
  زمان که می توانید به پهلوی چپ دراز بکشید. همچنین در هنگام نشستن پاها و مچ پاها را
  روی هم نیاندازید.
•  گه گاه در هنگام نشستن پاهای خود را بکشید. برای این کار پایتان را صاف کنید،
  پاشنه پا را کشیده و انگشتان پا را به طرف ساق پا خم کنید تا عضلات ساق پا کشیده
  شوند. مچ پاها را بچرخانید و انگشتان پاهایتان را تکان دهید.
•  بین نشستن ها و ایستادن های خود استراحت کنید. قدم زدن حتی یک مسافت کوتاه
  باعث به جریان افتادن خون می شود.
•  کفشهای راحتی بپوشید که فضای کافی برای پاهای متورم شما دارند. از پوشیدن
  جورابهائی که بندهای سفت در اطراف رانها و مچ پاها دارند اجتناب کنید.
• جوراب های ساپورت حاملگی که تا کمر بالا می آیند بپوشید. قبل از اینکه صبح از
  تخت بلند شوید آنها را بپوشید تا تورم اصلاً اتفاق نیفتد.
•  به مقدار کافی آب بنوشید. در کمال تعجب، این کار باعث کاهش تجمع آب در بدن می
  شود.
•  به طور مرتب ورزش کنید، به خصوص راه رفتن، شنا کردن و یا دوچرخه سواری. یا در
  یک کلاس تمرینهای اروبیک (هوازی) در آب شرکت کنید. بودن در آب باعث کاهش تورم در
  شما می شود، به خصوص اگر سطح آب تا حدود شانه های شما باشد.
•  خوب غذا بخورید و از خوردن غذاهای با ارزش غذائی پایین بپرهیزید.

سعی کنید که روحیه شما پایین نیاید. اگر چه مچ های ورم کرده پا باعث می شود که
احساس زیبا نبودن تشدید شود، اما به یاد داشته باشید که ادم یک وضعیت موقتی است که بعد
از تولد فرزندتان خیلی زود از بین می رود.

حمام و دستشویی در بعضی
از خانه ها تنها به عنوان فضایی کاربردی شناخته میشود که شایسته توجه و
وقت گذاشتن نیست. با این وجود بهسازی اتاقی که هر روز مورد استفاده تمام
اعضای خانواده قرار گرفته و تقریبا تمام مهمانان آنرا میبینند میتواند
برای این فضای فراموش شده بسیار مفید باشد.

شاید شما از تزئین
دستشویی و حمام بدتان نمی آید اما نمیدانید چگونه سادگی آنرا حفظ کرده و
یا نمیتوانید در مورد چگونگی این تزئین تصمیم بگیرید، مطلب زیر میتواند
برایتان مفید باشد.

نکاتی درباره دکوراسیون
روشهای متعددی برای آراستن حمام وجود دارد اما کار مشکل، انتخاب تنها یکی
از این روشهاست. اگر ایده شما شامل وسایل و خرده ریزها و دیگر وسایل گران
قیمت تزئینی است، حتما قبل از قرار دادن تمام اقلام مورد نظرتان در اتاق،
به تناسب و ترکیبات ممکن این موارد فکر کنید. ممکن است افزودن یک عنصر
تزئینی از نظر شما بسیار عالی باشد، اما تناسب این شیء با باقی وسایل حمام
مانند آینه، قفسه داروها و…تناسبی نداشته باشد.

یکی دیگر از اشتباهات
رایج در تزئین حمام و دستشویی، استفاده از چند طرح و نقش مختلف است. برای
مثال دیوارها نقش و نگاری متفاوت از حوله ها و هردو اینها متفاوت از پرده
حمام و فرش هستند. چنین کاری تصویری مغشوش و عصبی کننده به وجود می آورد.
بهترین راه، استفاده از حداکثر دو نقش متناسب از نظر رنگ، طرح –مثلا گل و
گیاه یا ماهی- و بافت، با یکدیگر در فضای حمام است.

چند ایده موضوعی
شما میتوانید برای ایجاد هماهنگی، حمام را هم مانند بقیه منزل تزئین کنید
یا تمی را درنظر بگیرید که به کلی با فضای باقی خانه متفاوت باشد. برای
مثال، اگر به ساحل دریا علاقه دارید، میتوانید دریا را موضوع تزئین حمام
قرار دهید. رنگ دیوارها را آبی روشن یا بژ-به رنگ ماسه- انتخاب کنید و
برای تقویت موضوع یکی دو عکس به دیوار نصب کنید.

نکته مهم این است که
موضوع مورد نظر شما هرچه باشد، بهترین کار ساده و خنثی نگهداشتن رنگ کف،
دیوارها و طاقچه هاست و در عوض باید از لوازم و خرده ریزهای تزئینی
استفاده کرد. به این ترتیب اگر بخواهید پس از مدتی تم تزئینی حمام را
تغییر دهید، خرج زیادی متحمل نخواهید شد.

فوق مدرن
برای کسانی که به وسایل مکانیکی و مدرن علاقه دارند، روش تزئین و تجهیز
حمام با آخرین وسایل و تکنولوژی بسیار جالب خواهد بود. شیرهای مجهز به چشم
الکترونیک، سر دوشهای جالب و مانند اینها. انواع سردوشها از مدلهای قابل
تنظیم تا انواعی که دارای چند خروجی آب هستند و از دو یا چند جهت آبفشانی
میکنند، در بازار موجود است. شیرهای آب دارای چشم الکترونیک نیز از دسته
مواردی هستند که واقعا ارزش مخارج تهیه و نصب دارند و موجب صرفه جویی
فراوان در آب میشوند.

تزئین حمام و دستشویی به طوری که برای کودکان جذاب باشد، علاقه آنان به پاکیزگی و نظافت را تقویت میکند. آرام بخش
اگر سبک مورد علاقه شما به سمت آرامش و سادگی تمایل دارد، برای ایجاد
فضایی متناسب با این روحیه باید حمام را با رنگهای روشن تزئین کنید.
رنگهای روشن فضا را بزرگتر نشان داده و موجب تقویت روحیه شخص میشوند. اگر
به بوها حساسیت ندارید، در حمام از خوشبو کننده های طبیعی دارای اسانس
لاوندر (اسطوخودوس) استفاده کنید.

بوی این گیاه بسیار آرام بخش بوده و انواع خوشبو کننده های آن به شکلهای
مختلف مانند شمع، ظروف تزئینی با محفظه ای برای اسانس، صابون و… در بازار
موجود است. تزئیناتی با مواد طبیعی مانند چوب و سنگ و همچنین گیاهان سبز
طبیعی یا مصنوعی – نه گلهای مصنوعی درشت قرمز و زرد- نیز به ایجاد فضایی
آرام بخش کمک میکند.

سلیقه کودکانه
تزئین حمام و دستشویی به طوری که برای کودکان جذاب باشد، علاقه آنان به
پاکیزگی و نظافت را تقویت میکند و در عین حال شادی و جذابیت خاصی به خانه
میدهد. از فرزندانتان بپرسید که دیدن چه چیزی بیش از همه برایشان جالب
است. مثلا یک کتاب یا داستان خاص را دوست دارند؟ حیوانات و ماهیها را
میپسندند یا به جنگل علاقه دارند؟ یافتن مواد تزئینی-کاربردی مانند حوله،
پرده حمام و جای صابون و مسواک با تم مورد علاقه کودکان کار مشکلی نیست.
برای تزئین دیوار هم میتوانید از توانایی خود در طراحی یا از تصاویر آماده
استفاده کنید.

به یاد داشته باشید که
تماشای چند کاتالوگ و مجله و همچنین گشت و گذار در فروشگاهها میتواند
نیروی خلاقه شما را تحریک کرده و انتخابهای درست تری در مقابلتان قرار
دهد. مهمترین نکته این است که شما وسایلی را برای اتاقی میخرید که "هر
روز" و "به دفعات" آنها را میبینید، پس با دقت و توجه به سلیقه جمعی
خانوادهف مواردی را انتخاب کنید که زود شما را دلزده نکرده و تا مدتها
برایتان جذاب باشند